دوره پیش دبستانی چیست؟

دوره ای است که کودکان، یک یا دو سال قبل از ورود به دبستان در آن مشغول تحصیل هستنددوره ای است که کودکان، یک یا دو سال قبل از ورود به دبستان در آن مشغول تحصیل هستند.

دوره پیش دبستانی چیست؟
پیش دبستانی، که در ایران با نام های: دوره پیش دبستان و یا دوره آمادگی نیز شناخته می شود، در نظام آموزشی، دوره ای است که کودکان، یک یا دو سال قبل از ورود به دبستان در آن مشغول تحصیل هستند؛ در این واحد ها،‌ کودکان ۵ ساله، به مدت یک سال طبق برنامه خاصی، برای ورود به دوره بعد آماده می شوند.
تعیین سیاست های آموزشی و پرورشی دوره کودکستان و آمادگی، با شورای عالی آموزش و پرورش بوده و مسئولیت برنامه ریزی و پیش بینی ضوابط و مقررات این دوره بر عهده دفتر آموزش ابتدایی و راهنمایی تحصیلی کشور است.
در ادامه به بررسی موضوعی خواهیم پرداخت، که در حال حاضر دغدغه عده کثیری از والدین جوان می باشد.

چرا دوره پیش دبستانی ضرورت دارد؟
دوره پیش دبستانی مهم ترین دوره آموزشی برای فرزندان شما است، چرا که اولین دوره بهره گیری از هوش و خلاقیت آن ها محسوب می شود. از سن سه سالگی رشد شخصیت و فکری کودکان شروع می شود بنابراین نحوه آموزش و برخورد با کودکان بسیار مهم است و هر برخوردی در شخصیت شان تاثیر مستقیم می گذارد. بهترین سن برای ثبت نام کودک مان در دوره پیش دبستانی سن 6 سالگی یعنی یک سال قبل از شروع دوره اصلی آموزش ابتدایی است. تصمیم گیری والدین برای فرزاندان شان در این دوره به دو دسته تقسیم می شود:

برخی از پدر و مادرها، فرزندان خود را در کلاس های متنوع آموزشی ثبت نام می کنند و موجب شکوفایی فرزندان خود در این سن می شوند.
برخی دیگر نیز این دوره را بی ارزش می شمارند و توجهی به این مقطع آموزشی نمی کنند. اغلب افرادی که این روند را پیش می گیرند از قشر کم درآمد مردم هستند.
در این مقاله برای هر دو گروه راهکارهای متفاوتی پیشنهاد خواهیم کرد.
دوره پیش دبستانی نه تنها اهمیت، بلکه ضرورت نیز دارد و هر کودکی باید قبل از ورود به دوره ابتدایی این دوره را سپری کند تا بتواند زمینه ذهنی خود را برای ورود به مقطع اول ابتدایی آماده کند. تحقیقات نشان می دهد که بیشتر مشکلات و بیماری های روحی و روانی افراد ریشه در کودکی آن ها دارد و برخی از این بیماری ها را می توان در همان کودکی از طریق آموزش صحیح برطرف کرد، بنابراین یکی از فواید گذراندن این دوره افزایش اعتماد به نفس، رشد اجتماعی و عاطفی کودکان است. هنگامی که فرزندان قبل از ورود به دوره آموزشی اول ابتدایی برخی از مباحث درس های مهم ریاضی و نوشتاری و مهارتی را یاد گرفته باشند اعتماد به نفس آن ها افزایش پیدا می کند و نتیجه یادگیری خود را می بینند و در نتیجه یاد گرفتن مطالب گوناگون برایشان دلپذیر است.

7 مهارتی که دانش آموزان در دوره پیش دبستانی می آموزند.


مهارت گوش دادن: دانش آموزان پیش دبستانی در ابتدا مهارت شنیدن و شناخت صداهای متفاوت را یاد می گیرند. پیش دبستانی ها با گذراندن این مرحله آموزشی توجه به اطرف خود و شناختن صداهای مختلف را می آموزند.

مهارت برقراری ارتباط: در این دوره دانش آموز پیش دبستانی نحوه درست برقراری ارتباط با کودکان و افراد دیگر جامعه را یاد می گیرد و راه درست برقراری ارتباط و بروز احساسات خود را نیز می آموزد که این مرحله نقش اساسی در موفقیت های بعدی او در جامعه را دارد.

مهارت هوش ریاضی: شناخت ابتدایی از علم ریاضی با آموزش اعداد و جمع و تفریق آن ها از هم ذهن کودکان را شاداب و خلاق می کند. در تمامی مراکز پیش دبستانی برای آموزش بهتر درس ریاضی از کتاب های کمک آموزشی استفاده می کنند به دلیل آن که سیستم آموزشی هیچ کشوری یک کتاب مشخص برای این دوره طراحی نکرده است پس بهترین را برای آموزش به کودکان استفاده از کتاب های کمک آموزشی است.

مهارت نوشتن: یکی از مهم ترین مهارت هایی که در دوره اول ابتدایی به دانش آموزان آموزش می دهند مهارت نوشتن حروف الفبا و کلمه است. این مهارت ابتدایی ترین آموزش ممکن برای کودکان است پس چه بهتر که این مرحله از یادگیری در یک سال قبل تر از شروع مدرسه به فرزندان انجام شود. از این رو در هر کشور در دوره پیش دبستانی، مهارت نوشتن زبان مادری به طور ابتدایی و با شعر و نقاشی به دانش آموزان یا داده می شود.

زبان دوم: همراه با آموزش زبان اصلی هر کشور دانش آموزان بهتر است که زبان دیگری را نیز در این دوره فرا بگیرند. اتحادیه بین المللی آموزش و پرورش زبان دوم آموزشی در تمامی کشور ها (به جز انگلیس) زبان لاتین یا انگلیسی معرفی کرده اند. از این رو در اغلب کشورها، دردوره پیش دبستانی حروف الفبا و کلمات پایه ای زبان انگلیسی را نیز به دانش آموزان یاد می دهند.

مهارت خوانداری: با توجه به در نظر گرفتن نظریه های دکتر کن گریزل در طراحی سیستم آموزشی کشور فرانسه در دوره پیش دبستانی به مربیان موظف هستند تا به دانش آموزان خود مهارت خواندن حروف الفبا را با شعر و تمرین های شاد آموزش بدهند. به بیان دیگر از نظر او دانش آموزان باید قبل از ورود به دوره ابتدایی درک دقیقی از ارتباط اصوات و حروف مربوط آن ها داشته باشند.

مهارت های اجتماعی: کتاب های کمک آموزشی بسیاری برای آموزش مهارت های اجتماعی نوشته شده اند که به مربیان کمک می کنند تا به بهترین شکل این مهارت را به دانش آموزان شان یاد دهند.


چه کتابی مناسب دوره پیش دبستانی است؟
ناشرین مطرح بسیاری متناسب با سیستم آموزشی کشور خود برای دانش آموزان دوره پیش دبستانی کتاب منتشر کرده اند ولی موضوع اصلی انتخاب بهترین کتاب از بین کتاب های منتشر شده برای این دوره است.
روان شناسان کودک در اوایل شروع هر سال تحصیلی ویژگی های اصلی یک کتاب مناسب برای دوره پیش دبستانی را مطرح می کنند. امسال نیز در اوایل سال تحصیلی 2019 میلادی این ویژگی ها به شرح زیر مطرح شد:

ویژگی کتاب ریاضی پیش دبستانی: بهترین کتاب برای این درس کتابی است که در ابتدا اعداد ریاضی را با بازی و نقاشی و شعرهای متنوع آموزش دهد و تمرین های متفاوت بسیاری را داشته باشد. ناشرین باید از رنگ های شاد در طراحی جلد و صفحات کتاب استفاده کنند.

ویژگی کتاب مهارت نوشتن پیش دبستانی: این کتاب باید در ابتدا صداها حروف الفبا زبان مادری را آموزش و سپس نوشتن الفبا را با دانش آموز تمرین کند. در مرحله دوم با توجه به دسته بندی کلمات مهم و آسان را به دانش آموز پیش دبستانی آموزش دهد. یکی از ویژگی های اصلی کتاب های کمک آموزشی دارا بودن تمرینات متنوع وسنجیدن مهارت دانش آموز است باید تمرینات از سطح آسان به سخت تغییر کند تا مرحله به مرحله ذهن دانش آموزان پیش دبستانی رشد و تکامل پیدا کند.

آموزش زبان لاتین یا انگلیسی: از آن جایی که آموزش زبان لاتین به عنوان زبان دوم به پیش دبستانی ها دشوار است زبان انگلیسی در اغلب کشورها به جای زبان لاتین آموزش داده می شود. زبان انگلیسی زبان شادابی است و در کتاب های کمک آموزشی باید شادابی این زبان را با نوشتن شعرهای شاد به کودکان نشاد داد.

درس علوم پیش دبستانی: تا سال 2011 آموزش این درس در دوره پیش دبستانی به دانش آموزان کاملا اختیاری بود و اغلب مربیان فقط چند آزمایش جالب را از این درس به کودکان می آموختند و توجه چندانی به آموزش علوم در مقطع پیش دبستانی نمی شد. با اعتراض روان شناسان کودک در زمینه سلب آموزش درس علوم برای پیش دبستانی ها این درس نیزعضو یکی از درس های مهم پیش دبستانی ها محسوب شد و برای کتاب های کمک درسی در این زمینه مباحث درسی زیردر نظر گرفته شد:
آشنایی با بدن و اندام ها
شناخت حواس پنج گانه
نقش غذا و انرژی در بدن
آشنایی با حیوانات اهلی و وحشی
رشد گیاهان و مراحل آن
تغییرات آب و هوا
صرفه جویی در انرژی
آشنایی با خطرات اطرف
آشنایی با مشاغل
آب و موجودات زنده


چگونه برای پیش دبستانی ها کتاب تهیه کنیم؟
اگر شما عضو اولین دسته از والدین هستید که فرزندان خود را دوره های پیش دبستانی ثبت نام می کنند، می دانید که خود مرکز مرکز پیش دبستانی برای دانش آموزان کتاب های کمک آموزشی را تهیه می کند ولی اگر عضو آن دسته از والدین هستید که نمی خواهید فرزند خود این دوره را سپری کند بهتر است بدانید که خود نیز می توانید این دوره و آموزش را در خانه برای فرزند خود فراهم کنید. با جستجو در اینترنت می توانید ناشرین معتبر فعال در حیطه کمک آموزشی را پیدا کنید، و پس از شناخت محصولات آن ها سه کتاب اصلی درس ریاضی و مهارت نوشتن و زبان انگلیسی را از طریق خرید اینترنتی برای کودکان خود تهیه کنید. یکی از مزایای خرید آنلاین کتاب برای کودکان خود شناخت محصولات متفاوت و دسته بندی شده در صفحات اینترنتی است. قبل از خرید از یک مرکز باید تمامی محصولات را در زمینه مورد نظر بررسی کنید و اگر سایت مهر تایید نهایی را داشت خرید اینترنتی کتاب خود را خود را با خیال راحت انجام دهید.
در تمامی کشورها در کنار کتاب های اصلی که توسط آموزش و پرورش کشور به مدارس و آموزشگاه ها داده می شود استفاده از کتاب های کمک درسی در حین استفاده از کتاب درسی اصلی نیز توصیه می شود، چراکه تمرین های کتاب های درسی به دلیل کم بودن حجم صفحات به اندازه کافی نیست و حال که در دوره پیش دبستانی کتاب درسی وجود ندارد بنابراین خرید و استفاده از کتاب های کمک درسی در این دوره توصیه می شود.

تهیه بازی های برای پیش دبستانی ها
محیط مراکز پیش دبستانی با استفاده از رنگ های شاد طراحی شده است و از این رو در این مکان بیش از آن که دانش آموزان مطالب را بیلموزند دوست دارند تا با یکدیگر بازی کنند. تهیه بازی های آموزشی برای کودکان بهترین راه برای آموزش آن هاست. به گونه ای که دانش آموزان در هنگام بازی کردن مطالب که از طریق کتاب های کمک آموزشی یاد گرفته اند را دوره کنند.
سازندگان بازی های، بازی های متفاوت بسیاری را برای کودکان طراحی کرده اند که با تهیه آن ها ازمراکز معتبر اینترنتی می توانید روند رشد ذهنی فرزند خود را افزایش دهید. بنابرنظریه دکتر اکسل وی برای تداوم مطالب یادگیری شده در ذهن کودک پس از آموزش با استفاده از بازی های جالب و فکری مرتبط به ذهن دانش آموز کمک می کنید تا مطالب را به حافظه بلند مدت انتقال دهد.

دوره پیش دبستانی چیست؟
پیش دبستانی، که در ایران با نام های: دوره پیش دبستان و یا دوره آمادگی نیز شناخته می شود، در نظام آموزشی، دوره ای است که کودکان، یک یا دو سال قبل از ورود به دبستان در آن مشغول تحصیل هستند؛ در این واحد ها،‌ کودکان ۵ ساله، به مدت یک سال طبق برنامه خاصی، برای ورود به دوره بعد آماده می شوند.
تعیین سیاست های آموزشی و پرورشی دوره کودکستان و آمادگی، با شورای عالی آموزش و پرورش بوده و مسئولیت برنامه ریزی و پیش بینی ضوابط و مقررات این دوره بر عهده دفتر آموزش ابتدایی و راهنمایی تحصیلی کشور است.
در ادامه به بررسی موضوعی خواهیم پرداخت، که در حال حاضر دغدغه عده کثیری از والدین جوان می باشد.

چرا دوره پیش دبستانی ضرورت دارد؟
دوره پیش دبستانی مهم ترین دوره آموزشی برای فرزندان شما است، چرا که اولین دوره بهره گیری از هوش و خلاقیت آن ها محسوب می شود. از سن سه سالگی رشد شخصیت و فکری کودکان شروع می شود بنابراین نحوه آموزش و برخورد با کودکان بسیار مهم است و هر برخوردی در شخصیت شان تاثیر مستقیم می گذارد. بهترین سن برای ثبت نام کودک مان در دوره پیش دبستانی سن 6 سالگی یعنی یک سال قبل از شروع دوره اصلی آموزش ابتدایی است. تصمیم گیری والدین برای فرزاندان شان در این دوره به دو دسته تقسیم می شود:

برخی از پدر و مادرها، فرزندان خود را در کلاس های متنوع آموزشی ثبت نام می کنند و موجب شکوفایی فرزندان خود در این سن می شوند.
برخی دیگر نیز این دوره را بی ارزش می شمارند و توجهی به این مقطع آموزشی نمی کنند. اغلب افرادی که این روند را پیش می گیرند از قشر کم درآمد مردم هستند.
در این مقاله برای هر دو گروه راهکارهای متفاوتی پیشنهاد خواهیم کرد.
دوره پیش دبستانی نه تنها اهمیت، بلکه ضرورت نیز دارد و هر کودکی باید قبل از ورود به دوره ابتدایی این دوره را سپری کند تا بتواند زمینه ذهنی خود را برای ورود به مقطع اول ابتدایی آماده کند. تحقیقات نشان می دهد که بیشتر مشکلات و بیماری های روحی و روانی افراد ریشه در کودکی آن ها دارد و برخی از این بیماری ها را می توان در همان کودکی از طریق آموزش صحیح برطرف کرد، بنابراین یکی از فواید گذراندن این دوره افزایش اعتماد به نفس، رشد اجتماعی و عاطفی کودکان است. هنگامی که فرزندان قبل از ورود به دوره آموزشی اول ابتدایی برخی از مباحث درس های مهم ریاضی و نوشتاری و مهارتی را یاد گرفته باشند اعتماد به نفس آن ها افزایش پیدا می کند و نتیجه یادگیری خود را می بینند و در نتیجه یاد گرفتن مطالب گوناگون برایشان دلپذیر است.

7 مهارتی که دانش آموزان در دوره پیش دبستانی می آموزند.


مهارت گوش دادن: دانش آموزان پیش دبستانی در ابتدا مهارت شنیدن و شناخت صداهای متفاوت را یاد می گیرند. پیش دبستانی ها با گذراندن این مرحله آموزشی توجه به اطرف خود و شناختن صداهای مختلف را می آموزند.

مهارت برقراری ارتباط: در این دوره دانش آموز پیش دبستانی نحوه درست برقراری ارتباط با کودکان و افراد دیگر جامعه را یاد می گیرد و راه درست برقراری ارتباط و بروز احساسات خود را نیز می آموزد که این مرحله نقش اساسی در موفقیت های بعدی او در جامعه را دارد.

مهارت هوش ریاضی: شناخت ابتدایی از علم ریاضی با آموزش اعداد و جمع و تفریق آن ها از هم ذهن کودکان را شاداب و خلاق می کند. در تمامی مراکز پیش دبستانی برای آموزش بهتر درس ریاضی از کتاب های کمک آموزشی استفاده می کنند به دلیل آن که سیستم آموزشی هیچ کشوری یک کتاب مشخص برای این دوره طراحی نکرده است پس بهترین را برای آموزش به کودکان استفاده از کتاب های کمک آموزشی است.

مهارت نوشتن: یکی از مهم ترین مهارت هایی که در دوره اول ابتدایی به دانش آموزان آموزش می دهند مهارت نوشتن حروف الفبا و کلمه است. این مهارت ابتدایی ترین آموزش ممکن برای کودکان است پس چه بهتر که این مرحله از یادگیری در یک سال قبل تر از شروع مدرسه به فرزندان انجام شود. از این رو در هر کشور در دوره پیش دبستانی، مهارت نوشتن زبان مادری به طور ابتدایی و با شعر و نقاشی به دانش آموزان یا داده می شود.

زبان دوم: همراه با آموزش زبان اصلی هر کشور دانش آموزان بهتر است که زبان دیگری را نیز در این دوره فرا بگیرند. اتحادیه بین المللی آموزش و پرورش زبان دوم آموزشی در تمامی کشور ها (به جز انگلیس) زبان لاتین یا انگلیسی معرفی کرده اند. از این رو در اغلب کشورها، دردوره پیش دبستانی حروف الفبا و کلمات پایه ای زبان انگلیسی را نیز به دانش آموزان یاد می دهند.

مهارت خوانداری: با توجه به در نظر گرفتن نظریه های دکتر کن گریزل در طراحی سیستم آموزشی کشور فرانسه در دوره پیش دبستانی به مربیان موظف هستند تا به دانش آموزان خود مهارت خواندن حروف الفبا را با شعر و تمرین های شاد آموزش بدهند. به بیان دیگر از نظر او دانش آموزان باید قبل از ورود به دوره ابتدایی درک دقیقی از ارتباط اصوات و حروف مربوط آن ها داشته باشند.

مهارت های اجتماعی: کتاب های کمک آموزشی بسیاری برای آموزش مهارت های اجتماعی نوشته شده اند که به مربیان کمک می کنند تا به بهترین شکل این مهارت را به دانش آموزان شان یاد دهند.


چه کتابی مناسب دوره پیش دبستانی است؟
ناشرین مطرح بسیاری متناسب با سیستم آموزشی کشور خود برای دانش آموزان دوره پیش دبستانی کتاب منتشر کرده اند ولی موضوع اصلی انتخاب بهترین کتاب از بین کتاب های منتشر شده برای این دوره است.
روان شناسان کودک در اوایل شروع هر سال تحصیلی ویژگی های اصلی یک کتاب مناسب برای دوره پیش دبستانی را مطرح می کنند. امسال نیز در اوایل سال تحصیلی 2019 میلادی این ویژگی ها به شرح زیر مطرح شد:

ویژگی کتاب ریاضی پیش دبستانی: بهترین کتاب برای این درس کتابی است که در ابتدا اعداد ریاضی را با بازی و نقاشی و شعرهای متنوع آموزش دهد و تمرین های متفاوت بسیاری را داشته باشد. ناشرین باید از رنگ های شاد در طراحی جلد و صفحات کتاب استفاده کنند.

ویژگی کتاب مهارت نوشتن پیش دبستانی: این کتاب باید در ابتدا صداها حروف الفبا زبان مادری را آموزش و سپس نوشتن الفبا را با دانش آموز تمرین کند. در مرحله دوم با توجه به دسته بندی کلمات مهم و آسان را به دانش آموز پیش دبستانی آموزش دهد. یکی از ویژگی های اصلی کتاب های کمک آموزشی دارا بودن تمرینات متنوع وسنجیدن مهارت دانش آموز است باید تمرینات از سطح آسان به سخت تغییر کند تا مرحله به مرحله ذهن دانش آموزان پیش دبستانی رشد و تکامل پیدا کند.

آموزش زبان لاتین یا انگلیسی: از آن جایی که آموزش زبان لاتین به عنوان زبان دوم به پیش دبستانی ها دشوار است زبان انگلیسی در اغلب کشورها به جای زبان لاتین آموزش داده می شود. زبان انگلیسی زبان شادابی است و در کتاب های کمک آموزشی باید شادابی این زبان را با نوشتن شعرهای شاد به کودکان نشاد داد.

درس علوم پیش دبستانی: تا سال 2011 آموزش این درس در دوره پیش دبستانی به دانش آموزان کاملا اختیاری بود و اغلب مربیان فقط چند آزمایش جالب را از این درس به کودکان می آموختند و توجه چندانی به آموزش علوم در مقطع پیش دبستانی نمی شد. با اعتراض روان شناسان کودک در زمینه سلب آموزش درس علوم برای پیش دبستانی ها این درس نیزعضو یکی از درس های مهم پیش دبستانی ها محسوب شد و برای کتاب های کمک درسی در این زمینه مباحث درسی زیردر نظر گرفته شد:
آشنایی با بدن و اندام ها
شناخت حواس پنج گانه
نقش غذا و انرژی در بدن
آشنایی با حیوانات اهلی و وحشی
رشد گیاهان و مراحل آن
تغییرات آب و هوا
صرفه جویی در انرژی
آشنایی با خطرات اطرف
آشنایی با مشاغل
آب و موجودات زنده


چگونه برای پیش دبستانی ها کتاب تهیه کنیم؟
اگر شما عضو اولین دسته از والدین هستید که فرزندان خود را دوره های پیش دبستانی ثبت نام می کنند، می دانید که خود مرکز مرکز پیش دبستانی برای دانش آموزان کتاب های کمک آموزشی را تهیه می کند ولی اگر عضو آن دسته از والدین هستید که نمی خواهید فرزند خود این دوره را سپری کند بهتر است بدانید که خود نیز می توانید این دوره و آموزش را در خانه برای فرزند خود فراهم کنید. با جستجو در اینترنت می توانید ناشرین معتبر فعال در حیطه کمک آموزشی را پیدا کنید، و پس از شناخت محصولات آن ها سه کتاب اصلی درس ریاضی و مهارت نوشتن و زبان انگلیسی را از طریق خرید اینترنتی برای کودکان خود تهیه کنید. یکی از مزایای خرید آنلاین کتاب برای کودکان خود شناخت محصولات متفاوت و دسته بندی شده در صفحات اینترنتی است. قبل از خرید از یک مرکز باید تمامی محصولات را در زمینه مورد نظر بررسی کنید و اگر سایت مهر تایید نهایی را داشت خرید اینترنتی کتاب خود را خود را با خیال راحت انجام دهید.
در تمامی کشورها در کنار کتاب های اصلی که توسط آموزش و پرورش کشور به مدارس و آموزشگاه ها داده می شود استفاده از کتاب های کمک درسی در حین استفاده از کتاب درسی اصلی نیز توصیه می شود، چراکه تمرین های کتاب های درسی به دلیل کم بودن حجم صفحات به اندازه کافی نیست و حال که در دوره پیش دبستانی کتاب درسی وجود ندارد بنابراین خرید و استفاده از کتاب های کمک درسی در این دوره توصیه می شود.

تهیه بازی های برای پیش دبستانی ها
محیط مراکز پیش دبستانی با استفاده از رنگ های شاد طراحی شده است و از این رو در این مکان بیش از آن که دانش آموزان مطالب را بیلموزند دوست دارند تا با یکدیگر بازی کنند. تهیه بازی های آموزشی برای کودکان بهترین راه برای آموزش آن هاست. به گونه ای که دانش آموزان در هنگام بازی کردن مطالب که از طریق کتاب های کمک آموزشی یاد گرفته اند را دوره کنند.
سازندگان بازی های، بازی های متفاوت بسیاری را برای کودکان طراحی کرده اند که با تهیه آن ها ازمراکز معتبر اینترنتی می توانید روند رشد ذهنی فرزند خود را افزایش دهید. بنابرنظریه دکتر اکسل وی برای تداوم مطالب یادگیری شده در ذهن کودک پس از آموزش با استفاده از بازی های جالب و فکری مرتبط به ذهن دانش آموز کمک می کنید تا مطالب را به حافظه بلند مدت انتقال دهد.